A flor-illa

Non hai présa. Xa se acabou aquela primavera e todas as flores desapareceron. Habíaas amarelas e vermellas, as cales creaban unha falsa ilusión de paisaxe celestial. A min estas gustáronme moi pouco tempo, o que me levou descubrir entre elas unha branca. Metíase no medio de centos de flores coloridas que lucirían nas festas máis vulgares.

Todas as tardes ía contemplar a flor branca. Preguntábame que pensaría. Pensaría? Uns días apostaba que si e outros que non. Se cadra é culpa dos pétalos, que nos fan dubidar, facéndonos crer que está neles o noso futuro. Pero un día aconteceu algo marabilloso. A flor movérase. Non quixo estar nunca máis ao lado das súas irmás coloridas. Entón eu faleille, vin que realmente tiña vida, e pregunteille por que se cambiara de lugar. Estaba farta dos enganos: crer que querer era algo que dependía dela é un erro. As outras flores podían facer o que quixesen, pero ela non xogaría con ninguén.

O sol brillou todas as tardes. Charlaba horas e horas da miña vida coa flor. Considerábaa case como algo que formaba parte de min. Ela pedíame que a tocase e eu achegaba o meu nariz para cheirala. Era un aroma especial. Especial por fóra e especial por dentro. Dentro de min. Pouco importaba o que pensase o resto dos mortais ou o vínculo que puidese ter con aquel ser da natureza. Queríaa e non importaba nada máis.

O tempo corría moi lento nas noites. Durmía cunha flor de plástico para imaxinar que a tiña. Nunha desas longas madrugadas decidín que lle mostraría os meus sentimentos. Sería ao día seguinte. Así, pola mañá prepareime como nunca antes fixera: peiteime, puxen colonia e unha camisa. O camiño fíxeno case a trotar. Pero cando cheguei ao campo vinme sorprendido. Unha parella ocupara o meu espazo. El acariñaba o cóbado dela, mentres que ela esmagaba co seu outro cóbado a flor branca. Quixen berrar, mais non puiden. Logo só tentei pensar que a morte da miña flor fora por un xesto de amor verdadeiro.

*

O teatro da vida

A vida é sempre un teatro no que todos contamos con varios papeis. Traxedia e comedia mesturados como o pasado, presente e futuro. Probablemente, ao final das nosas vidas, tamén podamos dividila en tres ou cinco actos, a gusto do servidor. O director da peza ten todo pensado ata o máis mínimo detalle: a alegría, a tristeza, a farsa, a honra... É difícil sempre imaxinar o final, pero o máis acertado é crer que formará parte do xénero traballado por Esquilo. Lei de vida.

No mundo escénico hai quen se move mellor sobre a plataforma, quen consegue disfrazar mellor os seus sentimentos verdadeiros e quen logra o maior número de aplausos do público. Ben por eles. Outros son, talvez, demasiado naturais, dificilmente acadan o éxito aínda que se esforcen horas e horas e, en raras ocasións, saborean o cariño dos espectadores. Coitado o mundo.

Esta é a realidade da ficción ou a ficción da realidade. Nin máis nin menos. As nosas personaxes e as dos outros crúzanse unha e outra vez dalgunha forma. Cando era pequeno faláronme do rei escuro. Nunca o coñecín, pero sempre o temín. Por fin, despois de tanto tempo, vou desenfundar a miña arma para te combater. Ti tes un escudo moi forte tallado hai anos. A miña imaxinación recórreo a todas horas: nel descríbese o amor dun vasalo. Ansío que sexa unha personaxe integramente ficticia, mais dubídoo. Dubido todo a dicir verdade; seino polo debate interno das miñas propias personaxes. Álzase a voz do guerreiro: "Obvia a razón; conduce á verdade, pero tamén á caza do engano. Loita e mata". Logo aparece o racional: "De nada serve loitar, xa que só leva á derrota dun mesmo". Tamén se escoita a opinión do orgulloso: "Eu, aínda que non tivese a sorte de ter un escudo cunhas frases tan bonitas como as del, son mellor, o elixido, o esperado". Todos dicían a súa opinión sobre o asunto: o honesto, o mentiroso, o melancólico, o ciumento... O poder da mente quedaba reflectido nesa discusión e finalmente optei por durmirme e soñar. O que saíse de aí sería a miña decisión para acabar co rei escuro.

Deiteime e pecbei os ollos. Estaba só na cama, mentres que ti non o estarías. Ese sería o teu erro como o percibín durante o meu soño. O mundo onírico é crudelísimo: arranqueiche da cama ante os berros do teu vasalo. Comecei a golpearte por todos lados. Os teus ollos escurecían aínda máis (ti eras o rei escuro) e o sangue corría polo corpo. Vinte no chan. Sufrías. Sufrías porque estabas a pagar todos os teus delitos. Pero para min non era suficiente, quería humillarte máis. Acendín un dos teus cigarros e marqueiche a cara. Era o símbolo da vergoña. Escoitei os teus lamentos e súplicas. O que non sabía é que a ti, de pequeno, tamén che falaran de min como o rei brillante. Así puxeches ti o punto e final. O soño remataba co vasalo contando toda a súa tortuosa historia e queimando o escudo el mesmo. Horas despois espertei. O mellor sería omitir todo, pois aínda que a vida sexa un teatro hai leis que non se deben vulnerar. A verdade debe premiar. Custa crela, por veces, pero hai que facer o esforzo.

*

Camiño do cuarto

Unha semana e cuarto. Iso falta, sempre o recordan ás 22.00. Quizais o cuarto soe a moito, cansados de escoitalos nas clases de Historia ou de Literatura. Tamén, talvez, por esta razón personaxes históricas ou escritores nos parezan pantasmas ou meros protagonistas de entretidas ou aburridas aventuras. Pero non, os cuartos chegan e pasan tan fugazmente como as leccións estudadas. E é aí cando facemos, outro ano máis, un balance. Mais, remarcado desta vez pola palabra "cuarto".

Fugaces e permanentes, así son as miñas lembranzas. Escatimo as fugaces, porque ocuparían máis nesta liña que na miña liña. As pemanentes, por se alguén non se dera ou quixera dar conta, están todas nos breves textos escritos ata hoxe. Nada é en van, nin os silencios, nin os regresos, nin tan sequera a brevidade. Entendamos que isto non contradi necesariamente que todo o escrito ata hoxe sexa permanente. Porque o é; cada personaxe é real, vive; cada escenario está construído e mantén a súa estrutura aínda segura. Incluso moitas das historias poderían ser aumentadas.

Por outra parte, os textos ideolóxicos fortalécense co tempo. Bo sinal que se manteña o espírito soñador e combativo. No mesmo sentido, os escritos reflexivos só variaron en pequenos matices derivados das circunstancias vitais, chamadas ás veces "madurez".

Finalmente, agradezo a todos e cada un dos lectores que esteades aquí, porque grazas a vós cada historia crea outra historia. Ese é o obxectivo fundamental. Eu, aquí, construín a miña historia, unha historia que vai camiño do cuarto... O cuarto de século.

*

O fin do fin

Pasaba as follas daquel libro intrigante, quizais unha das mellores novelas policíacas da historia. Na miña mente tiña tres asasinos posibles e, a falta de vinte páxinas por ler, os meus desexos ardían por saber quen era o culpable. Catro noites me acompañou a historia na cama, ata que encontrei entre as follas un papeliño. A nota parecía de moito tempo atrás; cheiraba a vello e a tinta azul contrastaba co amarelo do que antigamente fora branco. Ao principio custoume entender o que alí estaba escrito. Era unha letra cursiva, que perfilaba as curvas en cada signo, quizais para contrastar co que alí se dicía: "Unha historia ten que ter un principio e un final, pero a nosa quedou no medio; sen empezar nin acabar. Seremos as personaxes deste libro: hai un culpable, pero o noso, para o resto, nunca existiu. Ata, e para, sempre. I.L.". Lina ducias de veces, porque a vida, moitas veces, é unha novela. Enrédase sen nós o sabermos. É máis, nese xusto momento eu iniciaba outra pequena historia da miña propia novela: procurar quen escribira aquelas frases. O libro estaba na miña casa dende hai varios anos e non había moito costume entre os meus de ler. Preguntei como chegara alí, pero era evidente que ninguén sabía. "Sería un regalo", "sería do teu avó", sería, sería, sería... Evidentemente non falei da nota a ninguén, pero na miña mente estaba convencido de que ía dirixida para algún dos meus achegados. Entón naceu en min un aire policial e comecei a indagar no pasado da familia. Descubrín centos de cousas que nunca soubera: a miña avoa nacera en Bos Aires e pasara alí os seus primeiros dez anos, o meu avó nacera nunha familia de fidalgos que se negaban a perder os seus dereitos, pero el quería casar cunha empregada da casa porque estaba farto dunha vida ilusoria (ao final coñeceu á miña avoa, sorte para min que, do contrario, non estaría a escribir agora). A miña nai fora expulsada do instituto un ano por querer igualdade entre homes e mulleres e o meu pai estudou un ano obrigado para ser cura. Estas e outras fantásticas historias mudaban a miña perspectiva dos que me rodeaban. Chegaba á cama e pensaba nas aventuras que viviran e tentaba cadrar aquela nota antiga coas súas vidas. Todos tiñan posibilidades de ser receptores. Pasei varias noites a pensar para quen podía ser, pero non se me ocorría nada. Así dunhas semanas, nos que esquecera a outra historia que tiña na miña mente: a do libro ao que me enganchara. Tampouco sabía o final, aínda que tampouco quería sabelo xa. Quizais sexa mellor non pórlle nunca final ás cousas.

*

Amo a mar

Era unha tarde soleada do mes de maio. Avanzaba o tren pola beira do mar, deixando á dereita preciosas paisaxes e collendo á esquerda máis pasaxeiros que viñan de gozar dun domingo de praia magnífico. Sabía que non me quedaba moito por alí, así que a maior parte do traxecto dediqueino a gardar pequenas instantáneas. Os amigos, a mar, o meu libro preferido que lía o home do lado... en fin, un pedazo da miña vida. Pasaba o tempo para diante e para atrás sen ningunha liña que o delimitase. Mais, de repente, apareceu esa liña, normalmente invisible, pero que por tres segundos apareceu. Era ela, cos seus dous cans. Ambos, de razas diferentes. Os dous ladraban, aínda que só un falaba. Parouse todo por completo, volvendo a miña existencia a un pasado anterior ao pasado que hai pouco lembraba.

Os meus amigos recibían ás súas preguntas silencio. Esquecéraos totalmente. Non sabía onde estaba, porque volvera vela. O seu pantalón gris, a súa longa melena. Transcurriran varios anos dende que a contemplara por última vez e mantiña o seu rostro divino como daquela. Baixaría do tren se soubese que nel estaba; talvez non, xa que sempre tiven medo aos seus cans. Agresivos, feos e aburridos, aproveitaban calquera escusa para atacarme. Creo que os meus desexos serían frustrados outra vez por eles.

Non durmín en varios días lembrando aquela pequena escena. Sentimentos diversos foron aparecendo en min, positivos e negativos. A cada sentimento teórico funlle pondo unha acción concreta. Paixón, raiba, envexa, desolación, soidade, adoración, ira, revancha. Foron semanas complicadas nas que nunca estiven dous días igual, o que non cambiaría ata que a distancia temporal e espacial me fixo falar friamente daquelas imaxes que hoxe conservo na miña cabeza.

Volvera todo á normalidade, ata que onte os tres segundos do mar coa miña serea reconstruíronse nos meus soños. Era tan forte a sensación como a daquel tren; o meu corpo conxelouse e ansío volver a aquela praia. Seguía alí, lonxe, cos seus cans. Porén, un, estaba doente, aínda que me seguía mirando con superioridade. Perdera algo, pero gañara á vez. O meu estado volve ser volátil, mudable a cada instante. Agora invádeme a dúbida: e se eu estivese agora naquel tren? Baixaría? E se o seus cans desaparecesen? Seguiría con temor? Pero, e se aquela escena só fose un soño? Sería o soño dun soño? Non teño respostas certas, pero naquel soño amo a mar.

*

Boas noites e boa viaxe

Noite fría, pero seca. Non como o ano anterior ou hai dous que se puxera perdido cos seus amigos por causa dunhas fortes chuvias habituais por esas latitudes. Agora era a ocasión perfecta para saír e bailar as cincocentas cancións que repetirían na televisión e, de paso, coñecer algunha rapaza, que se xa se preparan normalmente, hoxe aínda máis. Dende que deixara a Paula, convertérase nun depredador de primeira. Porén, nunca quixera romper con ela totalmente. De vez en cando unha chamadiña e a durmir xuntiños. Fácil e rápido. Por iso lle daba un toque agora, para ver se podían quedar máis tarde. Unha vez, dúas, tres... mais o móbil só daba rede colapsada. "Boh, merda! De todas formas ela tamén sairá ata as mil".

Abría a porta e daba uns pasiños polo exterior. Ningún ruído, só as voces que saían do aparato radiofónico da súa saliña. Acendeu un cigarro e fumou devagar, tentando non lembrar o que estaba a perder. Mais era imposible. Só pensaba no fácil que é pillar cacho en noites como esta. O alcol facía milagres e calquera ano sería canonizado nunha festa destas. Con catro tías diferentes o ano pasado. "Ostia, por que a min?".

Acabou o cigarro e volveu entrar. Mirou a hora e comezou a facer montonciños de moedas con 35 céntimos que encheron a mesa. Logo comezou a observar os botóns dun equipo de control remoto e pulsou repetidamente o verde de subir e o vermello de baixar, tan mecanicamente que tiña a mente completamente en branco. Ata que a radio o alertou. Chegaba a hora. Entón abriu velozmente a bolsa que lle enviara a súa nai con comida e sacou as uvas. Enguliunas unha a unha. Despois iniciaron os fogos. "Pedazo cabróns. E agora chega o peor".

Foi outra vez para fóra, fumar outro cigarro, mais esta vez non puido acabalo. Tirouno pola metade porque un coche se aproximaba. Voltou novamente á saliña, quitou a súa chaqueta e quedou co xersei do uniforme.

- Ola, boas noites.
- Ola. Canto é?
- 1.65.
- Carallo, volveu subir.
- Hoxe soben moitas cousas, xa sabe.
- Pensaba que tiña xusto, pero non. Toma dous euros.
- Graciñas -colleu o diñeiro e agarrou un dos montóns de moedas-. Aquí ten o troco.
- Moitas grazas. Pois nada, meu, feliz ano.
- Igualmente, señor. Boa viaxe.

*

Mochila de fin de semana

Era aquel camiñante sen rumbo fixo. Ese fora o estilo de vida que elixira. O futuro, incerto; o pasado, unha aprendizaxe; o presente, unha experiencia. Deixara aparcados os medos iniciais, medos que, por outra parte, non eran del, senón daqueles que quería. Pero tiña que decidir, unha soa vida é moi pouco para compartir con todos. Por iso estaba alí, rodeado doutros como el. As súas estadías sempre eran de prazo curto. Breves, mais intensas. Quizais por esta causa a súa mochila era un compendio de recordos. Bos recordos, como sempre o deberían ser. Esa mochila acompañábao a cada parte e case sempre medraba, aínda que tiña un acceso restrito a só aqueles que deixasen un vestixio na súa alma. Malia que o home era pechado, abríase a todo o novo.

Os seus periplos por distintas cidades favorecía coñecementos que non se aprendían nos libros, aqueles que tamén sempre o acompañaban. Que bonitos aqueles versos: "É que como tu sabes / tu e eu não somos dois / e está tão bem assim / os anos parados". Unha boa lección de literatura nunca lle sabía mal, como tampouco lle sabían mal aquelas ceas nas que sentía que o menos importante era a comida. Casualmente sempre eran doces para degustar e gardar na memoria.

El só soñaba con coñecer o descoñecido. Agora ben, soñaba esperto, xa que as noites só eran outra escusa para prolongar os días. E, en moitas ocasións baixo a lúa, o descoñecido acababa por ser o seu espello. Que bonito, pensaba, cando as persoas descubrimos que as diferenzas non nos teñen por que facer diferentes. Quizais fixese deporte desde pequeno por esta razón. Non chegou nunca a cumprir o seu soño de neno de xogar no Bernabéu, pero si gozou con amigos en xardíns desnivelados. Adoitaba pensar que estas eran cousas para aquela súa amiga antropóloga. Seguro que ela sacaba unha boa conclusión. Ou para aquela outra que escribía poesías, para quen a vida é como o mar. Quen sabe.

Polo pronto, el seguía o seu camiño devagar divagando. Chegaba a un novo lugar e abría o seu caderno. De que escribiría? Do máis profundo e do máis profundamente absurdo, como sempre. Bolígrafo en man, deixaba alí parte da súa vida como se dun protagonista de ficción se tratase. Era naqueles momentos nos que non precisaba de nada máis, pois a súa existencia cambiaba de realidade. Todos os que lle falaban fóra dese mundo no que estaba inmerso encontraban repetidos "si" por resposta. O seu obxectivo era crear unha vida bonita (acaso a súa non o era?). Talvez algunha estudiosa que frecuentase os mesmos bares nocturnos que el puidese desvelar o sentido dos seus textos. De aí que falase e falase. Co namorado e con aquel que pescou o máis bonito peixe (que historia tan soada), coa sabia e co banal (non máis de 45 segundos por cabeza, por favor), co que non paraba de falar e con aquela á que conseguía sacar os seus desexos máis ocultos. Todos entraron nel dalgunha forma. Irase cedo, ten data de caducidade, pois non lle gusta bicar máis bandeiras que aquelas que lle din algo. Porén, nalgún outro punto do mundo, e cunha botella de auga enchida con líquido negro ou cunha arma adornada cunha peza de limón, acordarase de todos aqueles que foron capaces de suprimirlle as palabras. Se cadra, ese día ata aprende a cantar en húngaro ou baila samba no Brasil, porque era aquel camiñante sen rumbo fixo.

*