Cara a unha República federal

O pasado domingo fíxose en Catalunya un referendo en 166 municipios para que fose a xente a que opinase sobre se a súa nación se debía converter nun Estado de dereito. Como era esperable, saiu un si. Certo é que nin tiña validez, nin se realizou en todo o país catalán (moito menos nos Países Cataláns). Porén, o fundamental é que a xente por fin se puido expresar con liberdade. Estamos acostumados a que a prensa estatal ataque os nacionalismos periféricos, mais só somos nós os que tentamos manifestar verdadeiras posicións democráticas. E con isto non quero dicir que non vulneremos a Constitución con asiduidade, algo case inevitable, senón que apostamos polo que a xente, o pobo de a pé, di. Eles, dende a metrópole de Madrid, ampáranse na opinión pública, a cal, supostamente, está en contra do nacionalismo non españolista. Pero, que é a opinión pública senón a opinión duns poucos grupos de poder que modulan a opinión da gran masa? É iso a democracia da que alardean? Somos os que concibimos o Estado español doutra forma uns terroristas por preguntar aos nosos concidadáns que pensan?

Dende o meu punto de vista, o Estado español ten que reorganizarse institucionalmente. Nos tempos democráticos, as monarquías hai tempo que non teñen sentido. O rei é rei porque así o quixo Deus (tamén no 46 Franco, que de Deus tiña ben pouco) e ninguén excepto os da súa familia poden acceder ao trono. Os cidadáns, atendendo a isto, seguimos sendo vasalos dun home que pouco axuda a mellorar a vida e que simplemente nos sae demasiado caro aos contribuíntes. Así, en primeiro lugar, a República é unha necesidade inmediata.

Non obstante, esta República ten que acabar co centralismo existente na actualidade. O referendo catalanista é un claro exemplo de que hai moitos individuos que rexeitan a nacionalidade española, cando menos mentres o Estado sexa centralista. Desta maneira, só poderíamos entender un Estado español constituído por unha República federalista. Esta dividiríase en catro estados federais: Galicia, Euskadi, os Países Cataláns e España, correspondente ao resto do territorio. Con este modelo, responderíamos ás demandas dunha importante capa social, que, se nunca vai chegar a ser maioritaria dentro do Estado (Galicia só ten 3 millóns de habitantes fronte aos 46 do Estado español), é a mellor representación dun estado plurinacional. O que debería ser unha riqueza é explotado como argumento político negativo das forzas centralistas. Isto non ten vistas de ser cambiado. Por sorte, como dicía na entrada anterior, existe Internet, o que nos posibilitará gozar de voz nun Estado no que calquera destas ideas sería censurada. Non directamente, por ser ilegal, pero si a través dos que controlan o espazo social.

Canto ao nome desa posible República federal, eu apostaría por Hispania, seguindo a tradición latina. Non obstante, esta é unha cuestión menor. Máis importante, sería introducir o debate de ser habería que introducir a Portugal neste panorama. Eu son partidario, mais recoñezo a tremenda dificultade existente, polo que son bastante escéptico. Sexa como for, aposto cegamente por unha rápido recoñecemento das nacionalidades como algo de seu e non só como algo para a galería.

*

Internet na época da especialización

A nova era na que estamos inmersos conleva unha aprendizaxe que non se pode ancorar nun só ámbito de estudo. A interdisciplinariedade é fundamental para toda análise que se faga no futuro, especialmente no mundo das letras e as artes. Os estudos da arte pola arte quedarán totalmente anulados polas combinacións de diferentes campos: literatura e cine; prensa e pintura; teatro e historia... Isto esixe dos estudosos ampliar a perspectiva de estudo, o que deriva, paradoxicamente, nunha redución do abarcable. O que pode parecer contraditorio non o é tanto, pois o que se producirá é unha maior atomización e especialización.

O outro día escoitei unha aseveración moi interesante e que aínda hoxe segue a dar voltas na miña cabeza. Máis ou menos dicía algo así: a pesar de estarmos inmersos nunha época caracterizada pola imaxe, o certo é que estamos na época da historia na que máis se escribe. E puña como exemplo os blogs. Precisamente isto é o que estou a facer neste momento: expresar a miña opinión nun medio inexistente ata hai un par de décadas. Quizais estes blogs sexan o mellor exemplo do que falaba no parágrafo co que iniciaba esta entrada. Internet é o medio que máis avanza cara á especialización, mais, pregúntome eu, que sucede coa información non contrastada?

Ante isto, a miña opinión é positiva sempre e cando o usuario que vaia utilizar esa información teña a vontade de corroborar por outro medio se o que le é certo. Quizais isto, que poida parecer absurdo, sexa o sustento da rede como medio libre, alleo ao control de institucións. A rede é o mellor exemplo de democracia, así que será responsabilidade dos cidadáns que manteñamos esta liberdade para non perdela como na maioría das cousas. Porque, como dicía Albert Camus, "a tiranía totalitaria non se edifica sobre as virtudes dos totalitarios, senón sobre as faltas dos demócratas". Con isto o que pretendo transmitir é que debemos crear un foro mundial no que caiban todas as opinións sen se golpear unhas ás outras; que os fins con que empreguemos a rede entren dentro da ética; e, sobre todo, que cada un asuma aquilo que efectúa.

*